پژوهش حاضر، با هدف بررسی نقش شبکه اجتماعی اینستاگرام در توسعه برند شخصی، از منظر کاربران پرمصرف ایرانی در سال 1398 انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی ـ پیمایشی و ابزار اندازه گیری پرسشنامه بوده است. جامعه آماری پژوهش نیز کلیه کاربران پرمصرف در اینستاگرام را شامل می شود که تعداد دنبال کنندگان آنان زیاد است. چارچوب نظری پژوهش در حوزه برند شخصی، بر اساس مدل برند شخصی جنیفر آکر (1997) مشتمل بر 5 بعد شخصیت (صداقت، هیجان، شایستگی، کمال و سرسختی) تدوین شده است و حجم نمونه را 373 نفر از کاربران پرمصرف اینستاگرام تشکیل داده اند. نمونه گیری نیز به روش غیر احتمالی و گلوله برفی انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می ­دهد که استفاده از اینستاگرام در توسعه برند شخصی (در ابعاد صداقت، کمال، شایستگی، هیجان و سرسختی) تأثیر معناداری داشته است؛ همچنین مطابق نتایج رگرسیون چندگانه، از دیدگاه کاربران، شبکه اجتماعی اینستاگرام از میان ابعاد پنجگانه برند شخصی، بیشترین سهم را در توسعه بعد صداقت با ضریب بتای استاندارد شده (947/0) و کمترین سهم را در توسعه بعد شایستگی برند شخصی با ضریب بتای استاندارد شده (411/0) به خود اختصاص داده است.

هدف این مقاله فهم خوانش کاربران رسانه های اجتماعی از گفتمان زن سنت گراست که به این منظور ویدیوی موسوم به «تشت شیر» مطالعه شد. این ویدیو بخشی از یک گفتگوی تلویزیونی با یک کارشناس است که به راهکار ابراز علاقه به همسر از طریق شستن پای او در تشت آب یا شیر می پردازد. سوالات اصلی مقاله این است که این ویدیو چه گفتمانی از زن ارایه می کند؟ و کاربران اینستاگرام چه خوانشی از این ویدیو براساس نظریه کدگذاری/کدگشایی هال دارند؟ برای پاسخ به سوال اول از تحلیل گفتمان انتقادی براساس مدل فرکلاف استفاده شده است که نشان می دهد تاکید آن بر گفتمان زن سنت گراست و برای پاسخ به سوال دوم به تحلیل محتوای کیفی پست ها و کامنت های اینستاگرام پرداخته شده است. نتایج تحلیل محتوا نشان داد که از میان سه خوانش مسلط هژمونیک، مذاکره ای و متضاد در این رسانه اجتماعی، خوانش متضاد متنوع تر و دامنه دارتر از سایر خوانش هاست.

این پژوهش درصدد «شناسایی چیستی و چرایی رفتار ارتباطی کاربران ایرانی در شبکه اجتماعی اینستاگرام» از رهگذر تعاملات درون شبکه ای و بازنمود زندگی روزمره کاربران در محیط شبکه، با استفاده از روش نتنوگرافی یا مردم نگاری بوده است. هدف اصلی پژوهش، «گونه شناسی از الگوهای فرهنگی رایج در کنش های کاربران اینستاگرام» بوده و در این مسیر، «شناسایی انگیزه ها و دلایل کنش های کاربران» به عنوان هدف فرعی مد نظر قرار گرفته است.در گردآوری داده ها و توصیف و تحلیل یافته ها، از مواضع نظری در سنت تعامل گرایی نمادین و روش شناسی مردم نگارانه پیروی شده است.تحلیل یافته ها حاکی از آن است که صاحبان صفحه های زندگی روزمره اینستاگرام در خودبیانگری، تصویری ایده آل از سبک زندگی، موقعیت و شخصیت خود ارائه داده اند که در بعد مادی به مصرف گرایی به عنوان نماد ارزشی طبقه مرفه و در بعد معنوی به درهم آمیختگی سبک های دستیابی به رضایت درونی اشاره داشته است. درمجموع به نظر می رسد مهم ترین انگیزه کاربران در ایده آل سازی، جستجوی ایده آل ها در فضای مجازی به دلیل ناکارآمدی یا بازدارندگی شرایط سیاسی و اجتماعی فضای واقعی است. همزمان با فردگرایی تشدید شده ناشی از ایده آل سازی در خودبیانگری کاربران و فردگرایی تضعیف شده ناشی از الزامات حضور شبکه ای در تعاملات کاربران مواجه هستیم. به طوری که رفتارهای کاربران در برخی زمینه های تعاملی بر خودمداری دلالت داشته و در برخی دیگر از زمینه ها حاکی از جمع گرایی است.

برخلاف برخی نظریه ها، شبکه های اجتماعی مجازی منجر به عرفی شدن همه کاربران خود نشده اند. در این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که مهمترین عوامل تقویت کننده عرفی زدایی در شبکه های اجتماعی مجازی، و به صورت موردی اینستاگرام، چیست و کاربران به چه شیوه و تکنیک هایی در مقابل اثرات عرفی کننده شبکه های اجتماعی مقاومت می کنند؟ بر این اساس به روش نظریه مبنایی از دانشجویان کارشناسی دانشگاه های تهران، که مذهبی بوده و در اینستاگرام دارای حدود چندهزارنفر دنبال کننده بودند مصاحبه به عمل آمد. از آنان راجع به سبک ها و تکنیک های مورد استفاده در شبکه پرسش به عمل آمد. نتایج مصاحبه ها وارد نرم افزار Maxqda20 شد و پس از سه مرحله کدگذاری نتایج در ده مقوله گردآوری شدند: این مقوله ها عبارت اند از زمینه پیشاشبکه ای، ایجاد زره حفاظتی، معرفت فراملی به شبکه، قدرت کنشگری، گزینش سبک زندگی مؤمنانه، یادآوری و مراقبه، بلوغ در تعامل، مراقبت درونی و بیرونی، صبوری فکری و ساخت شبکه بومی. در نهایت، مهمترین یافته تحقیق صورت بندی همه این مقوله ها در قالب مقوله محوری «مجاهدت آگاهانه» و تکمیل نظریه مبنایی بود. یافته ها نشان داد که عرفی زدایی در شبکه های اجتماعی مجازی تنها با رعایت این عوامل امکان پذیر خواهد بود.

علاقه زیاد کاربران ایرانی به اظهار نظر، نمایش دستاوردهای خود و در مجموع به ابراز وجود دراینستاگرام، دلیل خوبی است برای این که دلالت های جامعه شناسانه کنشگری در رسانه های اجتماعیموردمطالعه قرار گیرد. این نوشتار از منظر یادشده می کوشد نسبت میان کنشگری در فضای اینستاگرام باگرایش به مصرف نمایشی و احساس محرومیت نسبی کاربران آن را تحلیل کند. به این منظور در قالبروش پیمایش، پرسشنامه تحقیق تنظیم شد و در سایت پرسلاین در دسترس کاربران اینستاگرام قرارگرفت.در نهایت 542 نفر دراین پژوهش مشارکت کردند. یافته ها حاکی از آن است که شاخص کل کنشگری دراینستاگرام با مصرف نمایشی و احساس محرومیت نسبی دارای همبستگی مستقیم و معنادار است. بینمصرف نمایشی و احساس محرومیت نیز همبستگی مثبت وجود دارد. به این ترتیب، فرضیه اصلی تحقیقتأیید شد. امروزه کاربران رسانه های اجتماعی، سرمایه های واقعی یا جعلی خود را از طریق به نمایشگذاشتن آن، به مصرف می رسانند و از این رهگذر هویت خویش را می سازند. این فرایند می تواند احساسمحرومیت نسبی مخاطبان را برانگیخته سازد و مجددا زمینه ساز مصرف نمایشی شود و این فرایند پیوستهتولید و بازتولید می شود. در انتهای مقاله، دلالت های اجتماعی این واقعیت مورد بحث قرارگرفته است.

ظهور تکنولوژی های نوین و استفاده گسترده از آن ها امکان ارتباطات میان افراد را در فضایی امن فراهم کرده است. این ارتباطات باعث افزایش ورود غریبه ها به فضای زندگی خصوصی شده است. اما این فضا واقعی نیست و این کاربران هستند که با توجه به ارزش های حاکم بر جامعه، آن گونه از «خود» را به نمایش می گذارند که مورد پذیرش و تایید اطرافیانشان در این فضا باشد. در این مطالعه شیوه های نمود افراد در شبکه اجتماعی اینستاگرام، با تاکید بر نظریه نمایش گافمن و نظریه کنش متقابل هربرت مید مورد توجه قرار گرفت. ده پست آخر متعلق به سی کاربر زن و سی کاربر مرد در صفحه اینستاگرام مطالعه شد و شیوه های متفاوتی که افراد برای نمایش خود در صفحه اینستاگرامشان به کار برده بودند، بررسی گردید. با تفکیک و دسته بندی این شیوه ها به پنج روش رایجی رسیدیم که افراد برای نمایش خود از آن ها استفاده می کنند. همچنین بیشترین و پرطرفدارترین نوع بروز خود در مردان و زنان مطالعه شد. ما دریافتیم که چنین نمایشی بیشتر به شناخت ظاهری افراد خواهد انجامید و کمتر می توان از این طریق به شناختی عمیق از فرد دست پیدا کرد. همچنین متوجه شدیم که این شیوه نمایش تفاوت هایی اساسی با مفهوم صحنه، که گافمن از آن سخن می گوید، دارد. باتوجه به این نوع از نمایش خود نتیجه گرفتیم تبعیض جنسیتی در فضای واقعی (مانند حجاب اجباری) باعث بروز رفتارهای بحران زا شده است و همچنین تفاوت خواست ها و نادیده انگاشتن این شکل از تحول «خود» به نوعی بحران تازه در جامعه آینده منجر خواهد شد.

اینستاگرام یکی از شبکه های اجتماعی است که بستری قوی برای نمایشِ خود واقعی و ایده آل فراهم کرده است. محبوبیت اینستاگرام تا حدی به خاطر تصویر محور بودن آن است و این که به راحتی می توان تصاویر را به اشتراک گذاشت و متناسب با بازخوردی که از مخاطبان در قالب کامنت گذاری می گیریم، تغییرات لازم را در خود ایجاد می کنیم. این پژوهش با استناد به نظریه ی نمایشِ گافمن، الگوی بازنمایی فرهنگیِ گیدنز، و آرای نظریه پردازانی چون ترنر و شیلینگ سعی در تحلیل شیوه ها و گونه های مصرف ایماژ بدن در شبکه اجتماعی اینستاگرام دارد. همچنین از رویکرد کیفی و مشخصاً تحلیل روایت برای مصاحبه عمیق با 16 نفر از شهروندان سنندجی (11 نفر دختر و 5 نفر پسر) که بنا بر بررسی های به عمل آمده بیشترین فعالیت را در شبکه اینستاگرام داشته اند، استفاده شده است. نحوه انتخاب این افراد براساس روش نمونه گیری گلوله برفی است. بدین ترتیب که یکی از پژوهشگران نیز با توجه به حضور طولانی مدتی که در این شبکه اجتماعی داشته، به خوانش محتوا و تحلیل مطالب و تصاویر به اشتراک گذاشته شده اقدام نموده است. نتایج حاکی از آن است که تعداد 10 مقوله ی فرعی ذیل 5 مقوله ی اصلی الگوهای غالب مصرف ایماژ بدن در فضای اینستاگرام هستند: الگوهای تعاملی (بازاندیشی زندگی اجتماعی، مدیریت تاثیرگذاری)، نمادین (الگوسازی و الگوبرداری، تجسم و بازنمایی فرهنگ)، نمایشی (نمود و ارایه خود در زندگی اجتماعی و اغواگری)، سلیقه ای (ساخت بازاندیشانه خود و جذب فالوور) و فراغتی (پیج گردی و گذران وقت و بازاریابی).

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر کنش گفتاری بر تجربه ارتباطی در بین کاربران فعال و قابل دسترسی اینستاگرام در شهر تهران انجام گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش پیمایش است و ابزار جمع آوری داده ها نیز پرسشنامه محقق ساخته می باشد. جامعه آماری در این تحقیق عبارتست ازکاربران عضو شبکه اجتماعی اینستاگرام در تهران و با توجه به آنکه تعداد افراد حاضر در جامعه بیش از 100هزار نفر می باشد، حجم نمونه بر اساس جدول مورگان برابر با 384 نفر است که با استفاده از روش نمونه گیری غیراحتمالی دردسترس انتخاب شدند. فرضیات تحقیق نیز با استفاده از آزمون پیرسون مورد آزمون قرار گرفته اند. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که کنش ارتباطی اینستاگرام بر تجربه ارتباطی تأثیر دارد. بدین معنا که با افزایش ارتباط در گفتمان اینستاگرام، تجربه ارتباطی ما در دنیای واقعی تحت تأثیر قرار گرفته است و در حال دگرگونی می باشد و ما با تجربه های ارتباطی حاصل از این تکنولوژی های ارتباطی نوین (اینستاگرام) مواجه هستیم. همچنین کنش گفتاری اینستاگرام بر تجربه های ارتباطی (دوستی، صمیمیت، تفاهم، بازخورد) تاثیرگذار است. هم چنین نتایج دیگر تحقیق نشان داد که میزان استفاده از اینستاگرام بر تجربه های ارتباطی کاربران تاثیرگذار است.

هدف این پژوهش تبیین عوامل موثر اجتماعی بر مشارکت کاربران ایرانی در اینستاگرام است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر طرح آمیخته از نوع متوالی اکتشافی است. رویکرد پژوهش در بخش کیفی از نوع اکتشافی است و در بخش کمی توصیفی از نوع پیمایشی است. نمونه موردمطالعه بخش کیفی از میان متخصصان علوم ارتباطات و جامعه شناسی که کاربر اینستاگرام بودند با روش غیر احتمالی هدفمند انتخاب شده اند. جامعه آماری بخش کمی کاربران اینستاگرام شهر کرج در سال 1399 هستند. آی پی کاربرانی که کاربری آن ها با توجه به موقعیت مکانی شان در اینستاگرام موید سکونتشان در شهر کرج بود با کمک شرکت ارایه خدمات تبلیغاتی در اینستاگرام شناسایی شدند و با روش احتمالی و نمونه گیری تصادفی ساده با به کارگیری فرمول کوکران 384 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع آوری و تکنیک تحلیل داده ها در مرحله کیفی مصاحبه نیم ساختاریافته و تکنیک تحلیل مضمون و در بخش کمی پرسش نامه محقق ساخته و مدل یابی معادلات ساختاری از طریق نرم افزار لیزرل است. نتایج نشان می دهد که ویژگی های سیاسی، فردی، نظام رسانه ای، ویژگی های فرهنگی و ویژگی های اینستاگرام تاثیر مثبت، مستقیم و معناداری بر مشارکت دارند. بیشترین تاثیر را نظام رسانه ای کشور و کمترین تاثیر را ویژگی های سیاسی دارد و متغیر ویژگی های محتوا بر مشارکت تاثیر معناداری نداشته است.

هدف از انجام این پژوهش شناخت چگونگی باز-نمود بدن رسانه ای کاربران ایرانی در شبکه اجتماعی اینستاگرام است، و ارائه تصویری طبقه بندی شده از انواع تیپ هایی که توسط کاربران برای باز-نمود بدن رسانه ای به کار گرفته شده است. مقصودی که تلاش شد از رهگذر پاسخ گویی به سه سوال اصلی محقق شود، این سوالات عبارت اند از: 1- الگوهای غالب باز-نمود بدن رسانه ای در عکس های شخصی کاربران ایرانی اینستاگرام چیست؟ 2- کاربران ایرانی اینستاگرام از چه استراتژی ها و تکنیک هایی برای باز-نمود بدن رسانه ای استفاده می-کنند؟ 3- هدف از به کارگیری هر از این استراتژی ها و تکنیک ها چیست؟ برای نیل به هدف مذکور از مفاهیم مورد نظر گافمن مانند مدیریت تاثیرگذاری، نمود خود و آنچه باتلر در باب نمایش جنسیتی می گوید استفاده شده است. با استفاده از روش مردم نگاری مجازی و به کارگیری الگوی ارائه شده توسط سادبک مشتمل بر سه تکنیک مصاحبه، مشاهده مشارکتی و خوانش محتوای مجازی داده های لازم گردآوری و سپس تحلیل شدند. بر همین مبنا، ضمن حضور طولانی مدت در اینستاگرام، اشتراک گذاری عکس و فعالیت در این شبکه با 26 کاربر مصاحبه نیمه ساخت یافته عمیق انجام شد، و محتوای تولیدی آنها در قالب عکس و متن مورد تحلیل قرار گرفت. عملیاتی سازی سه تکنیک سادبک در میدان مطالعه، نشان از وجود سه تیپ بدنی اجتماعی، نمایشی و زیباشناختی در اینستاگرام داشت، تیپ هایی که هر یک به زیرمجموعه هایی کوچک تر تقسیم می شوند.